ชาเขียวเป็นเครื่องดื่มที่ชาวญี่ปุ่นให้ความสำคัญมาอย่างยาวนาน ไม่ใช่เพียงแค่การผลิตหรือจำหน่าย แต่ยังรวมไปถึงวัฒนธรรมที่เกี่ยวข้องกับการชงชาเขียวด้วย ซึ่งแปรงชงชาเขียวหรือชาวญี่ปุ่นเรียกว่าฉะเซ็นเป็นอุปกรณ์สำคัญที่ใช้สำหรับการชงชาที่มีหน้าที่ในการผสมผงชาเขียวกับน้ำอุ่นให้เข้ากันและสร้างฟองให้มีความเบา นุ่มนวล โดยปัจจุบันร้านจำหน่ายชาทั่วไปหรือคนที่ชื่นชอบการดื่มชาเขียวก็เริ่มหันมาชงชาเขียวด้วยวิธีแบบดั้งเดิมโดยใช้แปรงกันมากขึ้น
บทความนี้มีวิธีการเลือกแปรงชงชาเขียว พร้อมคำแนะนำจากคุณจงรักษ์ กิตติวรการ Tea Master และเจ้าของร้านน้ำชา Double Dogs เพื่อช่วยให้คุณเลือกแปรงชงชาเขียวที่มีคุณภาพดี อีกทั้งยังได้รวบรวม 10 แปรงชงชาเขียว จากยี่ห้อยอดนิยม ที่สามารถชงชาเขียวได้ละเอียด ดึงรสสัมผัสอันเป็นเอกลักษณ์ของชาเขียวให้ออกมามากที่สุด มาแนะนำกันอีกด้วย
Top 5 แปรงชงชาเขียว ยอดนิยม
คุณตี่เป็นเจ้าของ Double Dogs Tea Room โรงน้ำชาชื่อดังใจกลางเยาวราชที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญในศาสตร์แห่งการชงชาโดยเฉพาะ ทั้งชาจีนและชาญี่ปุ่น เรียกได้ว่าเป็น Tea Master คนนึงของประเทศไทยเลยก็ว่าได้ ด้วยความที่เติบโตมาในครอบครัวคนจีน คุณตี่จึงซึมซับกับกิจวัตรการดื่มชาจีนมาตั้งแต่วัยเด็ก รวมทั้งยังมีประสบการณ์ในการใช้ชีวิตอยู่ที่ประเทศญี่ปุ่นหลายปีขณะศึกษาอยู่ที่ Kyoto University ทำให้คุณตี่ได้มีโอกาสเพิ่มพูนความรู้ในเรื่องชาและศิลปะการชงชาของญี่ปุ่นมากขึ้น จนกลายเป็นจุดเริ่มต้นการเดินทางด้านศาสตร์แห่งการชงชาของคุณตี่และโรงน้ำชาย้อนยุค Double Dogs Tea Room ณ ปัจจุบัน
คุณพีทเป็นเจ้าของ Blackkat Café ร้านที่โดดเด่นด้านเครื่องดื่มและเบเกอรี่ โดยให้ความสำคัญกับวัตถุดิบคุณภาพและการสร้างสรรค์เมนูใหม่ ๆ ที่ผสมผสานรสชาติได้อย่างลงตัว ด้วยความหลงใหลในอาหาร เบเกอรี่ และเครื่องดื่ม ทำให้คุณพีทใส่ใจตั้งแต่การเลือกวัตถุดิบ กระบวนการทำ ไปจนถึงการตกแต่งเมนูให้มีเอกลักษณ์ และพื้นฐานด้านการท่องเที่ยวและการโรงแรมจากมหาวิทยาลัยเนชั่น ยังส่งเสริมให้คุณพีทเข้าใจศาสตร์ของอาหารและเครื่องดื่ม รวมถึงการสร้างประสบการณ์ที่น่าประทับใจให้ลูกค้า ตั้งแต่การพัฒนาเมนูตามฤดูกาล การอบเบเกอรี่สดใหม่ ไปจนถึงการจับคู่เครื่องดื่มกับขนมให้อร่อยลงตัว โดยนอกจากบริหารร้าน คุณพีทยังติดตามเทรนด์อาหาร ทดลองวัตถุดิบใหม่ ๆ และแบ่งปันความรู้ผ่านบทความด้านอาหาร เบเกอรี่ และการพัฒนาเมนูต่าง ๆ เพื่อให้ผู้ที่สนใจสามารถนำไปต่อยอดได้อีกด้วย
ผู้เชี่ยวชาญตรวจสอบเฉพาะ "วิธีการเลือก" เท่านั้น สินค้าและบริการที่ปรากฏอยู่ในบทความไม่ได้ถูกเลือกโดยผู้เชี่ยวชาญ
ก่อนใช้งานแปรงชงชาทุกครั้งควรแช่ซี่แปรงในน้ำร้อนสักพัก เพื่อให้ซี่แปรงอ่อนตัวและมีความยืดหยุ่น อายุการใช้งานจะยาวขึ้น หากใช้แปรงชงชาทั้งที่แปรงแห้งอยู่ แปรงจะเปราะและหักง่าย อย่างไรก็ตาม แปรงเมื่อถูกใช้งานไปเรื่อย ๆ ปลายซี่แปรงจะเริ่มแตกและหัก จำนวนซี่ที่หักจะมากขึ้นเรื่อย ๆ ซี่แปรงที่ปลายสามารถจรดถึงก้นถ้วยก็จะน้อยลง การตีชาให้กระจายตัวก็จะทำได้ยาก จนอาจพบผงชาเหลือเป็นก้อนที่ก้นถ้วย เมื่อมาถึงจุดนี้แปรงก็สิ้นสภาพที่สามารถใช้งานได้และจำต้องเปลี่ยนแปรงใหม่
การเลือกใช้ถ้วยชาที่เหมาะสมยังเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้สามารถใช้งานแปรงได้นาน โดยควรใช้ถ้วยที่ทำสำหรับมัทฉะโดยเฉพาะ และส่วนของถ้วยที่สัมผัสแปรงนั้นไม่ควรมีความคมสาก เพราะจะทำให้ปลายแปรงสึก หักง่ายและมีอายุการใช้งานที่สั้นลงนั่นเอง นอกจากนี้ ในการชงชาโดยเฉพาะชาบาง ควรตีชาโดยแปรงสัมผัสกับก้นถ้วยอย่างแผ่วเบาและอ่อนโยน ให้ใช้แรงน้อยแค่เพียงพอต่อการตีให้ชารวมกับน้ำได้ เพราะการออกแรงกดบี้ ขยี้แปรงแรง ๆ นั้นจะทำให้แปรงเสียเร็วได้นั่นเอง
สำหรับการชงผงชากับนมนั้นไม่แนะนำให้ใช้แปรงไม้ไผ่เนื่องจากทำความสะอาดนมให้หมดได้ยาก นมที่ติดตามซี่แปรงจะบูดเน่าทำให้แปรงมีกลิ่น ควรเลือกใช้แปรงซิลิโคนที่สามารถถอดแยกชิ้นส่วนได้ สามารถล้างทำความสะอาดซอกเล็ก ๆ ได้ทั่วถึงกว่าและสามารถใช้น้ำยาล้างจานได้ด้วย
การชงชาเขียวจะมีอุปกรณ์ที่สำคัญชิ้นหนึ่งก็คือ แปรงชงชา (Chasen หรือ ฉะเซน) โดยแปรงชงชามักทำจากไม้ไผ่แก่ที่โตเต็มที่ เนื้อแน่นและแน่น เอามาจักเป็นซี่ ๆ มัดและดัดจนได้รูปทรงเป็นแปรง มีหน้าที่ใช้ตีให้ผงชาจนรวมตัวเข้ากับน้ำร้อนจนเป็นเนื้อเดียวกัน ดังนั้นจึงถือว่าเป็นอุปกรณ์สำคัญอย่างยิ่งที่จะช่วยให้ชาเขียวที่ได้ออกมาอร่อยแบบต้นตำรับ
ปัจจัยอันดับต้น ๆ ที่ผู้ใช้งานควรพิจารณาคือ ต้องคิดก่อนว่าจะชงในปริมาณมากแค่ไหน ถ้าในระดับต่ำ 20 - 30 ถ้วย การเลือกซื้อแปรงจีนที่มีราคาถูกระดับ 300 - 500 บาท ก็น่าจะเป็นทางเลือกที่เหมาะสม แต่ถ้าคิดว่าจะชงอย่างจริงจังแล้วล่ะก็ การลงทุนกับแปรงที่ได้มาตรฐานญี่ปุ่นแต่ผลิตในจีนหรือเกาหลีก็น่าจะเป็นแปรงอันแรกที่ดีสำหรับคุณ เพื่อให้ได้เริ่มลองผิดลองถูกในการฝึกหัดใช้แปรงในราคาที่เจ็บตัวไม่มากนักก่อนนั่นเอง
ปัจจัยต่อมา คือ ต้องพิจารณาว่าจะชงชาข้นหรือชาบาง ซึ่งในกรณีชงชาข้นนั้นขอแนะนำให้เลือกแปรงที่มีซี่แปรงน้อยกว่า 80 ซี่ แต่ถ้าชงชาบางก็ใช้แปรงที่มีตั้งแต่ 60 ซี่ขึ้นไป (ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ในหัวข้อถัดไป) นอกจากนี้ ให้พิจารณาถึงขนาดแปรงให้เหมาะสมกับถ้วยชา โดยถ้วยมัทฉะขนาดเล็กก็ต้องใช้แปรงที่เล็กลง หรือถ้วยชาทรงกระบอกลึก ๆ ที่มักใช้ชงชาในฤดูหนาวก็จะต้องใช้แปรงที่มีด้ามยาวพิเศษ ซึ่งแปรงพิเศษพวกนี้มักมีตัวเลือกให้เลือกได้น้อย
ในส่วนของเรื่องสีและรูปทรงของแปรงนั้นจะเห็นได้ว่าแปรงชงชามีหลายสี ซึ่งนั่นเกิดจากไม้ไผ่ที่ต่างกัน ทั้งยังมีรูปทรงที่แตกต่างกันคือ มีซี่แปรงตรงบ้าง งอบ้างหรือม้วนบ้างและยังมีด้ายแปรงคนละสีด้วย สำหรับสิ่งประกอบเหล่านี้ผู้ใช้งานสามารถให้เลือกตามความพอใจ
แปรงตีชาที่นิยมทำกันอยู่จะเป็นการจักไม้ไผ่เป็นซี่เล็ก ๆ แล้วมัดแบ่งซี่แปรงเป็น 2 ชั้น คือ ชั้นนอกและชั้นใน ซึ่งจำนวนซี่แปรงที่ทำกันนั้นจะนับรวมซี่แปรงทั้งชั้นนอกและชั้นใน โดยจะมีตั้งแต่ 16 - 120 ซี่ สำหรับแปรงชงชาที่มีจำนวนซี่น้อย ซี่แปรงจะมีหน้ากว้าง และยิ่งจำนวนซี่มากขึ้น หน้าของซี่แปรงก็จะเล็กและละเอียดลงตามจำนวนซี่ที่มากขึ้น
ในการชงมัทฉะนั้นจะชงได้ 2 แบบ คือ ชงให้เป็นชาข้น (โคอิจะ) ที่เข้มข้นสูงจนชามีเนื้อหนืด และชงให้เป็นชาบาง (อุสุจะ) ที่เข้มข้นน้อยกว่าชาข้น มีเนื้อชาบางกว่า เหลวและไหลได้ง่าย โดยแต่ละแบบจะเหมาะกับแปรงที่มีจำนวนซี่ต่างกัน ดังนี้
นอกเหนือจากที่กล่าวไปนี้ยังมีแปรงที่มีจำนวนซี่ประมาณ 60 - 70 ซี่ ได้แก่ แปรงทสึเนะโฮะและแปรงคาสุโฮะ โดยแปรงชนิดนี้จะใช้ชงได้ทั้งชาแบบข้นและชาแบบบาง จึงขอแนะนำสำหรับมือใหม่ว่าให้ลองซื้อแปรง 60 - 70 ซี่ โดยจะมีช่วงราคาให้เลือกตามคุณภาพ แต่สำหรับผู้ที่ไม่เคยชงมัทฉะมาก่อนเลย ควรเริ่มจากการชงชาแบบบางก่อนซึ่งจะง่ายกว่าการชงชาข้น
ในญี่ปุ่นอาจจะแบ่งคุณภาพของแปรงชงชาได้ออกเป็น 3 กลุ่มคร่าว ๆ ดังนี้
สินค้า | รูปภาพ | ราคาต่ำสุด | คะแนน | รายละเอียด | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ความกว้าง | ความสูง | จำนวนก้าน | วัสดุ | |||||
1 | No Brand แปรงชงชาเรซิน | ![]() | ทำจากพลาสติก ดูแลรักษาง่าย ถอดมาล้างทำความสะอาดได้ | 5.5 ซม. | 11.7 ซม. | 100 ก้าน | เรซิน | |
2 | No Brand แปรงไม้ไผ่ญี่ปุ่น แบบ 120 ก้าน | ![]() | แปรงชงชาชนิด 120 ก้าน ซี่แปรงเล็กละเอียด ผงชาละลายไว | 6 ซม. | 10.5 ซม. | 120ก้าน | ไม้ไผ่ | |
3 | Kawami Bamboo Matcha Whisk (Chasen) | ![]() | ทำจากไม้ไผ่แท้ ด้ามสั้น เหมาะสำหรับชงชาในถ้วยขนาดเล็ก | 6 ซม. | 10.5 ซม. | 100 ก้าน | ไม้ไผ่ | |
4 | Hillkoff Long Chasen | ![]() | แปรงชงชา 40 ก้าน ด้ามยาวพิเศษ หัวเรียวเล็ก มีที่วางแปรง | 4 ซม. | 15 ซม. | 40 ก้าน | ไม้ไผ่ | |
5 | ERMENLED ที่ตีมัทฉะ | ![]() | ลดปัญหาเชื้อรา ด้ามจับยาว คนผสมสะดวก มีตัวเลือกหลายสี | 4.9 ซม. | 12.6 ซม. | ไม่ระบุ | PP | |
6 | Ratika Matcha Whisk Chasen | ![]() | แปรงชงชา Handmade ผลิตจากไม้ไผ่ขาว ทำความสะอาดง่าย | 6 ซม. | 11 ซม. | 70 ก้าน | ไม้ไผ่ | |
7 | Yann1 Reusable PP Matcha Whisk | ![]() | ดีไซน์ด้ามจับถนัดมือ ถอดประกอบง่าย ได้ฟองเนียนละเอียด | 6 ซม. | 12 ซม. | ไม่ระบุ | PP, เรซิน | |
8 | YUNAFIN ABS Matcha Whisk | ![]() | ผลิตจาก ABS ไม่แตกหักง่าย ปราศจากเสี้ยนและกลิ่นเหม็นอับ | 6 ซม. | 12 ซม. | ไม่ระบุ | ABS, เรซิน | |
9 | DR.BEI แปรงมัทฉะ PP | ![]() | ซี่แปรงแข็งแรง ทนความร้อนได้ดี ช่วยให้เนื้อชาเนียนละเอียด | 3 ซม. | 11.6 ซม. | ไม่ระบุ | PP | |
10 | No Brand Japanese Ceremony Bamboo Chasen | ![]() | แปรงชงชาไม้ไผ่ 80 ก้าน ด้ามสั้น ใช้คนผสมและตีฟองได้ง่าย | 5.8 ซม. | 11 ซม. | 80 ก้าน | ไม้ไผ่ |
ความกว้าง | 5.5 ซม. |
---|---|
ความสูง | 11.7 ซม. |
จำนวนก้าน | 100 ก้าน |
วัสดุ | เรซิน |
ความกว้าง | 6 ซม. |
---|---|
ความสูง | 10.5 ซม. |
จำนวนก้าน | 120ก้าน |
วัสดุ | ไม้ไผ่ |
ความกว้าง | 6 ซม. |
---|---|
ความสูง | 10.5 ซม. |
จำนวนก้าน | 100 ก้าน |
วัสดุ | ไม้ไผ่ |
ความกว้าง | 4 ซม. |
---|---|
ความสูง | 15 ซม. |
จำนวนก้าน | 40 ก้าน |
วัสดุ | ไม้ไผ่ |
ความกว้าง | 4.9 ซม. |
---|---|
ความสูง | 12.6 ซม. |
จำนวนก้าน | ไม่ระบุ |
วัสดุ | PP |
ความกว้าง | 6 ซม. |
---|---|
ความสูง | 11 ซม. |
จำนวนก้าน | 70 ก้าน |
วัสดุ | ไม้ไผ่ |
ความกว้าง | 6 ซม. |
---|---|
ความสูง | 12 ซม. |
จำนวนก้าน | ไม่ระบุ |
วัสดุ | PP, เรซิน |
ความกว้าง | 6 ซม. |
---|---|
ความสูง | 12 ซม. |
จำนวนก้าน | ไม่ระบุ |
วัสดุ | ABS, เรซิน |
ความกว้าง | 3 ซม. |
---|---|
ความสูง | 11.6 ซม. |
จำนวนก้าน | ไม่ระบุ |
วัสดุ | PP |
ความกว้าง | 5.8 ซม. |
---|---|
ความสูง | 11 ซม. |
จำนวนก้าน | 80 ก้าน |
วัสดุ | ไม้ไผ่ |
หลังจากการใช้งานแปรงชงชาเสร็จแล้วให้ทำความสะอาดแปรงโดยเอาน้ำสะอาดใส่ถ้วย แล้วเอาแปรงตีน้ำเร็ว ๆ จนผงชาที่เกาะบนซี่แปรงหมด ถ้าผงชายังติดตามซี่แปรงอยู่ให้สอดนิ้วแล้วรูดตามซี่แปรงจนผงชาออกหมด แล้วล้างด้วยน้ำสะอาดอีกครั้ง และเพื่อรักษารูปทรงของแปรงขอแนะนำให้เสียบแปรงลงในที่เสียบแปรง หรือที่เรียกว่า ฉะเซนทาเทะ ที่มีลักษณะคล้ายลูกชมพู่ มีรูกลวงตรงแกนกลาง โดยให้เสียบแปรงลงในที่เสียบแปรง ผึ่งจนแห้งสนิทในที่อากาศถ่ายเทได้ดีก่อนจะเก็บ ถ้าหากเก็บแปรงเข้าตู้หรือกล่องในขณะที่แปรงยังเปียกอาจทำให้มีราขึ้นแปรงได้
เนื่องจากในการใช้แปรงชงชานั้นสิ่งที่ควบคู่กับการใช้แปรงก็คือ ผงชากับถ้วยสำหรับชงชา ซึ่งผงชาที่เป็นผงเขียว ๆ หรือมักเรียกรวม ๆ ว่ามัทฉะที่วางขายกันอยู่ไม่ใช่ผงชาบดล้วน ๆ เสมอไป โดยอาจจะมีทั้งชาสังเคราะห์หรืออาจเติมสารปรุงแต่งทั้งสี กลิ่น รส สารช่วยกระจายตัว ฯลฯ ซึ่งองค์ประกอบบางตัวอาจจะเกาะติดกับแปรงแน่น หลังการใช้งานการล้างด้วยน้ำเปล่า อาจจะไม่สามารถทำความสะอาดได้หมดจด ดังนั้นหากคุณใช้มัทฉะที่ปรุงแต่ง ขอแนะนำให้สังเกตความสะอาดของแปรงและทำความสะอาดจนหมดคราบด้วย
อันดับที่ 1: No Brand|แปรงชงชาเรซิน
อันดับที่ 2: No Brand|แปรงไม้ไผ่ญี่ปุ่น แบบ 120 ก้าน
อันดับที่ 3: Kawami|Bamboo Matcha Whisk (Chasen)
อันดับที่ 4: Hillkoff|Long Chasen
อันดับที่ 5: ERMENLED|ที่ตีมัทฉะ
คลิกที่นี่สำหรับการจัดอันดับคำบรรยายสินค้าแต่ละรายการอ้างอิงจากเนื้อหาที่แสดงในเว็บไซต์ผู้ผลิต แบรนด์ และเว็บไซต์อีคอมเมิร์ซ
เครื่องดื่ม
วัสดุก่อสร้าง, เครื่องมือและอุปกรณ์ช่าง
สวนและอุปกรณ์ในสวน
ความงาม, ของใช้ส่วนตัว
โน้ตบุ๊ก, PC, อุปกรณ์ไอที
ของใช้ในบ้าน, อุปกรณ์ในบ้าน
เครื่องใช้ไฟฟ้า
กล้อง
เครื่องสำอาง, สกินแคร์
สุขภาพ
อาหาร
เครื่องใช้ในครัว
แฟชั่น
รองเท้า
นาฬิกา, เครื่องประดับ
แม่และเด็ก
เฟอร์นิเจอร์, อุปกรณ์ตกแต่งบ้าน
งานอดิเรก
กิจกรรมกลางแจ้ง
DIY, เครื่องเขียน, อุปกรณ์สำนักงาน
กีฬา
สัตว์เลี้ยง
หนังสือ
เกม
รถยนต์, รถจักรยานยนต์, อุปกรณ์เสริม
ของขวัญ, ของฝาก
ท่องเที่ยว
สมาร์ทโฟน, แท็บเล็ต, อุปกรณ์เสริม
เครือข่ายมือถือ
การลงทุน
เครดิตการ์ด, สินเชื่อ, ประกัน
ดนตรี, เครื่องเสียง
แอปพลิเคชัน, โปรแกรม
บริการ