ยาละลายเสมหะเม็ดฟู่ ยี่ห้อไหนดี ปี 2025 ขับเสมหะ บรรเทาอาการไอ

ยาที่เกี่ยวข้องกับเสมหะหลัก ๆ จะแบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มที่เป็นตัวช่วยขับเสมหะ เรียกว่า Expectorants และกลุ่มที่เป็นตัวช่วยละลายเสมหะ ทำให้เสมหะเหนียวข้นน้อยลง เรียกว่า Mucolytics ตัวยาที่เป็นยาละลายเสมหะอาจเจอได้หลากหลายชนิด เช่น Acetylcysteine, Carbocysteine, Ambroxol, Bromhexine เป็นต้น

แต่ตัวยาที่นิยมนำมาทำเป็นยาละลายเสมหะเม็ดฟู่ คือ Acetylcysteine ซึ่งมีกลไกทำให้เสมหะที่เหนียวข้นเหลวลงและถูกร่างกายขับออกได้ง่ายขึ้น จึงนำไปใช้บรรเทาอาการโรคหลอดลมและปอด หรืออาการอักเสบของระบบทางเดินหายใจได้แต่ต้องอยู่ในความดูแลของแพทย์ โดยสำหรับกลุ่มผู้ใหญ่ที่ไม่มีโรคประจำตัวใด ๆ ควรเลือกยาละลายเสมหะเม็ดฟู่ที่มีตัวยา Acetylcysteine 600 mg เนื่องจากเป็นขนาดยามาตรฐานทั่วไปที่เหมาะสมในการรักษา โดยจะมีทั้งที่ขายเป็นยาเม็ดอยู่ในหลอดและแบบเป็นแผง

สำหรับกลุ่มเด็กที่มีปัญหาเสมหะเหนียวข้นหรือมีอาการไอจากการที่เสมหะค้างอยู่ในลำคอก็สามารถใช้ยาละลายเสมหะเม็ดฟู่ได้ แต่จะต้องเป็นกลุ่มเด็กที่มีอายุ 14 ปีขึ้นไปเท่านั้น เพราะปัจจุบันยังไม่มีสูตรสำหรับเด็กโดยเฉพาะ จะเป็นตัวยาชนิดและขนาดเดียวกันกับผู้ใหญ่ซึ่งก็คือ Acetylcysteine ขนาดมาตรฐาน 600 mg โดยให้รับประทานแค่วันละ 1 ครั้งก่อนอาหารเย็น และอาจจะเลือกยาเม็ดฟู่ที่มีการแต่งรสชาติ เช่น รสส้ม เพื่อช่วยให้ผู้ป่วยเด็กสามารถรับประทานได้ง่ายขึ้น

ในกรณีที่ผู้ป่วยเป็นกลุ่มเด็กที่มีอายุ 6 - 14 ปี ควรเลือกใช้ยาละลายเสมหะแบบชนิดอื่นแทน เช่น ยารูปแบบผงชงละลายน้ำ ซึ่งจะมีปริมาณยา Acetylcysteine 100 - 200 mg โดยควรรับประทาน 300 - 400 mg ต่อวัน หรืออาจใช้ยาละลายเสมหะชนิดเม็ดในเด็กที่สามารถรับประทานยาเม็ดได้แล้ว เนื่องจากปริมาณยา Acetylcysteine 600 mg  เป็นขนาดยาที่มากเกินไปสำหรับเด็กในกลุ่มที่ต่ำว่า 14 ปี

โดยทั่วไปแล้วหากมีการใช้ขนาดยา Acetylcysteine ไม่เกิน 600 mg ต่อวัน ในกลุ่มผู้ใหญ่และเด็กอายุ 14 ปีขึ้นไปก็จะมีความปลอดภัย แต่จะมีคนบางกลุ่มที่มีข้อควรระวัง ได้แก่ สตรีมีครรภ์หรือให้นมบุตร ผู้ที่มีประวัติแพ้ยาและโดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น ผู้ที่ป่วยเป็นโรคหอบหืด หรือมีแผลในกระเพาะอาหารที่อาจจะไม่สามารถใช้ยาบางยี่ห้อได้ จึงขอแนะนำว่าควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยาทุกครั้ง และหากใช้ยาติดต่อกันเป็นเวลา 1 สัปดาห์แล้วอาการยังไม่ดีขึ้น ผู้ป่วยควรรีบไปพบแพทย์เพื่อทำการวินิจฉัยหาสาเหตุหรือโรคร่วมอื่นเพิ่มเติม 

ยาละลายเสมหะเม็ดฟู่อาจมีผลข้างเคียงที่พบได้น้อย แต่ยาทุกตัวย่อมมีผลข้างเคียงเสมอ ซึ่งยาละลายเสมหะเม็ดฟู่นั้นอาจก่อให้เกิดผลข้างเคียง คือ น้ำมูกไหล คลื่นไส้ อาเจียน มีไข้ เป็นต้น จึงควรสำรวจอาการหลังใช้ยาทุกครั้ง หากมีอาการข้างเคียงดังกล่าว ให้รีบไปพบแพทย์หรือเภสัชกรทันที

*หมายเหตุ ขนาดยาและระยะเวลาในการใช้ยาที่ระบุในบทความนี้เป็นเพียงตัวอย่างหนึ่งเท่านั้น ไม่สามารถใช้ทดแทนคำสั่งใช้ยาของแพทย์ได้ การใช้ยาที่เหมาะสมควรต้องปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนเสมอ